Czy rzeczywiście angielski jest językiem używanym na całym świecie? Ucząc się go w szkole, oglądając filmy, idąc do pracy w korpo czy wchodząc na social media, często możemy odnosić takie wrażenie. Dodatkowo taką iluzję pogłębia to, że Polska wypada nieźle, jeśli chodzi o odsetek osób znających angielski oraz jego poziom.
Jednak nie wszędzie angielski jest powszechnie znany lub dominujący. Również sama kwestia jego powszechnego użycia w Europie jest czymś stosunkowo nowym.
Czy angielski skolonizował cały świat?
Angielski był jednym z języków imperiów kolonialnych (obok francuskiego, hiszpańskiego…), które nadal funkcjonują jako urzędowe w większości dawnych kolonii. W samej Europie językami międzynarodowymi były jednak francuski i niemiecki, wcześniej łacina. Skąd więc wzięła się tak znacząca pozycja języka angielskiego? To zasługa między innymi rewolucji informatycznej i globalizacji, gdy Wielka Brytania i USA zwiększyły swoje wpływy na arenie międzynarodowej (ekonomia, wynalazki, nauka, popkultura).
Mimo to, w wielu rejonach świata trudno będzie się porozumieć po angielsku z przypadkowo napotkanymi osobami, gdyż status lingua franca mają tam inne języki, nie tak popularne w Europie czy Stanach.
Możliwość komunikacji między różnymi grupami przynosi wiele pozytywów, ciągnie to jednak za sobą również liczne zagrożenia. Imperializm językowy prowadzi do nieuzasadnionej gloryfikacja języka (współcześnie – angielskiego), przez co postrzegany jest jako język prestiżowy i zastępuje inne języki – czy to lokalne, czy mniej popularne, więc może zagrażać innym językom i kulturom (jak wspominaliśmy w poście o maoryskim).
Kolejnym problemem jest ustalenie standardu – angielski ma w tym momencie mniej rodzimych użytkowników niż tych, dla których jest to drugi język. Z tego powodu angielski ujmowany jako lingua franca tak naprawdę nie ma rodzimych użytkowników, nie podlega zewnętrznej standaryzacji i pozostaje pod wpływem szerokiego spektrum języków ojczystych użytkowników. Takie podejście do angielskiego pozwala na mniej kategoryczne określanie błędów i swobodniejszą komunikację.
Autorzy: Maria Bolek, Paweł Chról