Jesteśmy portalem zajmującym się popularyzacją wiedzy o językoznawstwie i poszczególnych językach, także w kontekście społecznym. Bierzemy udział w różnych akcjach społecznych.
Najwięcej działamy na mediach społecznościowych:
Akcja #zmiany: feminatywy
Feminatywy są naturalne dla języka polskiego i tworzy się je zgodnie z zasadami słowotwórczymi polszczyzny. Wokół tych form narosło wiele mitów, z którymi staramy się walczyć, edukując o języku i jego właściwościach. W przypadku feminatywów nie istnieją czysto językowe argumenty, które przemawiałyby przeciw ich używaniu. Większość niechęci w stosunku do tych słów wynika z kwestii społecznych.
Dawniej kobiety nie miały możliwości wykonywania wielu zawodów i nierzadko były pomijane w debacie publicznej. Obecnie, dzięki walce o równouprawnienie, kobiety coraz częściej mogą realizować się w taki sposób, w jaki chcą; wielu z nich zależy na tym, żeby ich uczestnictwo w życiu społecznym stało się bardziej widoczne. Jednakże zaszłości, które są nadal obecne w naszej kulturze, sprawiają, że wiele osób ma negatywne podejście do żeńskich nazw zawodów i funkcji.
Popularne stwierdzenie, że feminatywy brzmią jak zdrobnienia lub są śmieszne, jednak w języku polskim istnieje wiele słów rodzaju żeńskiego, które kończą się na „-ka” i nie mają takiego wydźwięku:
matka (jest wręcz oficjalną formą słowa „mama”, a dokładniej – powstało od słowa „mać” poprzez dodanie przyrostka „-ka”, z czasem przybrało rolę głównego określenia rodzicielki, bo to nie przyrostek decyduje o znaczeniu, a użycie słowa),
Polka, malarka, aktorka, piosenkarka, pisarka, lekarka, tancerka, pianistka, siatkarka, tancerka, dziennikarka, bohaterka …
Taka wiadomość zapisana jest jednak w kulturze patriarchalnej, w której wciąż musimy zmagać się ze skojarzeniem kobiecości z czymś mniej „poważnym”. Podobnie było z innymi elementami „kobiecości”, których nie wiązano z wysokimi pozycjami (ubiór, sposób wypowiadania się, cechy charakteru…). Coraz częściej widzimy, jak niedorzeczne są to poglądy.
Ani ton głosu, ani „dziewczęcy” ubiór typu sukienka, ani żeńska końcówka nie wpływają negatywnie na kompetencje kobiety w pracy. Wraz z użyciem słowa umacnia się jego reprezentacja: z użyciem w danym kontekście wzrasta siła danego znaczenia. Dlatego coraz częstsze używanie feminatywów przez kobiety na wysokich stanowiskach jest jedyną drogą do zmiany skojarzeń. To wszystko wynika z naszej kultury. Ona kształtuje nasze postrzeganie, ale go nie determinuje. My też możemy na nią wpływać, kształtować tę strukturę.
Czy chcemy używać feminatywów, czy nie – to już nasz osobisty wybór. Nasz język pozwala na używanie takich form, jakie wydają nam się stosowne i odpowiednie dla naszego samookreślenia się. Nie ma jednak przeciwwskazań morfologicznych, fonetycznych czy fonologicznych w kwestii powstawania i używania żeńskich form różnorakich rzeczowników.
Jeśli chcecie poczytać więcej na ten temat, zapraszamy do naszych dwóch wpisów:
Francja debatuje nad zakazaniem języka inkluzywnego
Czy język inkluzywny wyklucza? Jak wygląda podejście do języka inkluzywnego we Francji? Gdy w Polsce raz na jakiś czas wybucha debata dotycząca feminatywów albo języka neutralnego, niektórzy powołują się na tendencje w krajach zachodnich, gdzie rzekomo odchodzi się od języka wskazującego na płeć. Nie jest to do końca prawda. W przypadku angielskiego i zaleceń dotyczących…
Sufrażystka, wyborczyni
Co konto językowe może powiedzieć o wyborach? Po pierwsze, chcemy zaprezentować wam pewien feminatyw: wyborczyni. Oczywiście, każda osoba ma prawo do określania siebie, jak chce (wyborcą, wyborczynią, wyborczem, osobą wybierającą), bez względu na płciowe czy inne czynniki. W tym wpisie decydujemy się jednak na to konkretne słowo, bo chcemy nawiązać wprost do kobiet i to…
Premierka
Premierka, czyli żeńska forma słowa premier. W tym wpisie rozprawiamy się z mitem tego, że feminatywy brzmią niepoważnie oraz tłumaczymy, czym jest homonimia.
Jak feminatywy utrzymują język polski?
Jednym z gwarantów przetrwania języka jest jego dostosowywanie się do zmieniającego się świata. Słowotwórstwo to przejaw żywotności, kreatywności języka. Formowanie się feminatywów jest jednym z przykładów tego procesu.